Την ιδέα της δημιουργίας του Ιδρύματος «ΙΩΑΝΝΟΥ ΔΙΑΜΑΝΤΗ ΠΑΤΕΡΑ», συνέλαβε και υλοποίησε από το 1970 ο μεγάλος εθνικός ευεργέτης, πλοίαρχος του Εμπορικού Ναυτικού, Ιωάννης Διαμαντή Πατέρας εμφορούμενος με αισθήματα λαμπρής φιλαλληλίας και προσφοράς στους συνανθρώπους, προκειμένου να διασφαλιστεί η διαρκής προσφορά και βοήθεια στην κοινωνία.
Έκτοτε το ίδρυμα αποτέλεσε και αποτελεί φορέα μέσω του οποίου ο εθνικός ευεργέτης Ιωάννης Διαμαντή Πατέρας και τα μέλη της οικογενείας του Διαμαντή & Καλλιόπης Πατέρα, προσφέρουν διαχρονικά από τη δεκαετία του 1970 μέχρι σήμερα βοήθεια και στήριξη σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες, στη ναυτιλία, την παιδεία και προπάντων στον τόπο καταγωγής τους.
Ειδικότερα,
- Στηρίζει το θεσμό της οικογένειας με τη χορήγηση γαμήλιων δώρων σε ορφανές θυγατέρες ναυτικών του Εμπορικού Ναυτικού καταγομένων απ’ όλη την Ελλάδα.
- Χορηγεί υποτροφίες σε αποφοίτους όλων των Λυκείων του Νομού Χίου, για την συνέχιση των Πανεπιστημιακών σπουδών τους στο εσωτερικό και σε μεταπτυχιακούς σπουδαστές στο εξωτερικό.
- Συμβάλλει στη βελτίωση της παιδείας στην ιδιαίτερη πατρίδα του ιδρυτή, τις Οινούσσες, με την οικονομική ενίσχυση του Προτύπου Μαθητικού Οικοτροφείου Οινουσσών καθώς και με την απονομή χρηματικών βραβείων σε διακρινόμενους για το ήθος και τις επιδόσεις μαθητές όλων των εκπαιδευτηρίων των Οινουσσών.
Το Ίδρυμα είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που διέπεται από τις διατάξεις του Ν.4182/2013 και έχει την έδρα του στον Πειραιά.